በፍቅር ለይኩን
በ2000 ዓ.ም. ይሁን በ2001 ለጊዜው እርግጠኛ ባልሆንም ግን ከሁለቱ በአንዱ ዓመት ይመስለኛል፡፡ በመዲናችን በአዲስ አበባ ላይ በተካሄደ ዓመታዊው የአፍሪካ ኅብረት ስብሰባ ላይ የአፍሪካ ቀዳማይ እመቤቶችም በበኩላቸው ከባሎቻቸው እኩል አፍሪካውያን እመቤቶች ስለ አፍሪካ ጉዳይ ተፈጥሮ የተቸራቸውን የሴትነት ጥበብና ብልሃታቸውን በመጠቀም ኁልቆ መሣፍርት ለሌለው ለአፍሪካና ለአፍሪካውያን ችግሮችና እንቆቅልሾች ምክር ቢጤ ለመለገስና መፍትሔ ለማመላከት እነርሱም በተራቸው ለስብሰባ ተቀምጠው ነበር፡፡
ከዚህ የአፍሪካ ቀዳማይ እመቤቶች ስብሰባው ማብቂያ በኋላ ታዲያ አንድ የስልክ መልእክት በአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ የኢትዮጵያ ጥናትና ምርምር ተቋም ኢትኖግራፊክ ሙዩዚየም ደረሰ፡፡ መልእክቱም የዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት የቀድሞውን የኃይለ ሥላሴ ቤተ መንግሥትና የአሁኑን የአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ የኢትዮጵያ ጥናትና ምርምር ተቋም ኢትኖግራፊክ ሙዚየም መጎብኘት ስለሚፈልጉ ፕሮግራም እንዲያዝላቸው የሚያሳስብ ነበር መልእክቱ፡፡
ለአዲስ አበባው ዩኒቨርስቲ ኢትኖግራፊክ ሙዩዚየም በደረሰው መልእክት መሠረት ‹‹ለጥቁሯ እንግዳ›› ለዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት ታሪካዊ ገለጻ እንዳደርግ በጊዜው በዩኒቨርስቲው የኢትዮጵያ ጥናት መምህርና የሙዚየሙ ኩሬትር ከሆኑት ዶክተር ጋር በመሆን ለእኚሁ ለዛምቢያዋ እመቤት ገለጻ በመስጠት ጥቂት ቆይታን ለማድረግ ዕድሉን አግኝቼ ነበር፡፡
የዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት በዕለቱ ሽንጣቸው ረጃጅም በሆኑ በጥቋቁር ሊሞዚን ማርቼዲስ አውቶሞቢሎች በሞተር ሳይክል ታጅበው፣ የሰማይ ስባሪ ከሚያካክሉ፣ ደረታቸው እንደ ሑዳድ እርሻ ከሰፋው፣ ዓይኖቻቸው አራቱን የምድሪቱን ማዕዘን የሚቃኙ ከሚመስሉ፣ ጡንቻዎቻቸው ከፈረጠሙ፣ አረማመዳቸውና መገላመጣቸው ምድሪቱን የሚያንቀጠቅጥ ከሚመስሉ፣ በእጆቻቸው ላይ የውሻ ሰንሰለት ሚያክል አምባር ካጠለቁ፣ በአውሮፓ ውድ አልባሳትና ጫማዎች ከተዋቡ ቦዲጋርዳቸው፣ ከተሸቀረቀረ ዘናጩ ፎቶ ግራፍ አንሺያቸው፣ የእኚህን እመቤት ቦርሳቸውንና አስፈላጊ የሆኑ የግል ዕቃዎቻቸውን ካነገቡ፣ ውድ በሆኑ አውሮፓዊ አልባሳትና ጌጣ ጌጦች ከተዋቡት፣ በቁመት የሚያስከነዷቸውን ሞዴሊስት የምትመስል ደንገጡራቸውን አስከትለው ነበር፤ የዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት ወደ ቀድሞው ገነተ ልዑል ቤተ መንግስት፣ የአሁኑ አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ በሞቀና በደመቀ አጀብ የመጡት፡፡
እኚህ ቀዳማዊ እመቤት ከጉብኝታቸው በፊት ወደዚህ የቀድሞ የኃይለ ሥላሴ ቤተ መንግሥትና የአሁኑ አዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ ሊመጡ የቻሉበትን ምክንያት እንዲህ በማለት አስረዱን፡፡ የአገሬ ፕሬዝዳንት የሆነው ባለቤቴ በቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ዘመን ነፃ የስኮላር ሺፕ ትምህርት ዕድል አግኝቶ የተማረው ንጉሡ ቤተ መንግሥታቸውን ዩኒቨርስቲ አድርገው በሰጡት በዚህ ግቢ ውስጥ ነበር፡፡
እናም አዲስ አበባ ካሉ ቦታዎች ሁሉ መርጬ ወደዚህ የመጣሁበት ምክንያት አሉ እመቤቲቱ ውድ ባለቤቴ የተማረበትን ይህን የአገራችሁን የነፃነት ተምሳሌት የሆነውን ዩኒቨርስቲና ለአፍሪካ አገሮች አንድነትና ኅብረት ትልቁን መሠረት የጣሉትን የእኚህን ታላቅ አፍሪካዊ አባት የኃይለ ሥላሴን የቀድሞ ቤተ መንግሥት ለማየት ጭምር ነው የመጣሁት በማለት የበዛ አድናቆትና አንዳንች ትልቅ ጉጉት በሚንጸባረቅበት ስሜት ውስጥ ሆነው ወደ ዩኒቨርስቲው የመጡበትን ምክንያታቸውን አስረዱን፡፡
በጉብኝታቸው ወቅት ከዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት ጋር ባደረግነው ቆይታ በኢትዮጵያ ሕዝብ እንግዳ ተቀባይነት፣ ታሪክና ባህል በእጅጉ መመሰጣቸውን በአድናቆት ቃል ሆነው ነገሩን፡፡ በመዲናችን በተካሄደው የአፍሪካ ቀዳማይ እመቤቶች ስብሰባም መደሰታቸውንና ስለ ስብሰባው ፋይዳም እግረ መንገዳቸውን አብራሩልን፡፡ በተጨማሪም በወ/ሮ አዜብ ተግባቢነት፣ እንግዳ ተቀባይነትና አክባሪነት፣ ደግነትና ርኅራኄም በእጅጉ መገረማቸውንና መደሰታቸውንም ጨምረው ገለጹልን፡፡
ወ/ሮ አዜብም የዛምቢያዋ አቻቸው እንዳረጋገጡት የእንግዳ ተቀባይነታቸውና ደግነታቸው ምስክር ይሆን ዘንድ ለአገራችን ታሪክና ሥልጣኔ እምብርት የሚባለውን የአክሱምን ታሪክ የሚያሳስብ ለእርሳቸውና በስብሰባው ላይ ተካፋይ ለነበሩት አፍሪካውያን ቀዳማይ እመቤቶች ሁሉ በስጦታ መልክ አክሱም ቅርጽ ያለው የወርቅ አንገት ሀብል እንዳበረከቱላቸው ደስታና ኩራት በሚንጸባረቅበት ስሜት ነገሩን፡፡ እንግዲህ አንባቢ ያስተውል፣ ልብም ያድርግ የዓለም ድሀ ነኝ የሚሉት እመቤት ናቸው አፍሪካዊ አቻዎቻቸውን፣ ቀዳማይ እመቤቶችን በወርቅ ስጦታ ያንበሸበሹት፡፡
ከጉብኝቱ መጠናቀቅ በኋላ የዛምቢያዋ ቀዳማይ እመቤት በሙዚየሙ የስጦታ መሻጫ ሱቅ የሚፈልጉትንና ዓይናቸው ደስ ያላቸውን ጌጣጌጦችና የስጦታ ዕቃዎች በመምረጥ በደንገጡራቸው በኩል ክፍያ እንዲፈጸም ቀጭን ትዕዛዝ ሰጥተው ጠባቂዎቻቸውንና የግል ፎቶ ግራፍ አንሺያቸውን አስከትለው የቀድሞውን ቤተ መንግሥት የአሁኑን የአዲስ አበበባ ዩኒቨርስቲን፣ የባለቤታቸውን ውብ የሆነ የማይረሣ ትዝታ በልባቸው ጽላት አትመው ወዳረፉበት ሆቴላቸው ታጅበው ተፈተለኩ፡፡
ከጉብኝቱ ፍፃሜ በኋላ የአፍሪካና የአፍሪካዊነት እሮሮዎች፣ ሰቆቃዎች፣ ውጥንቅጦችና እንቆቅልሾች በአእምሮዬ ውስጥ ይመላለሱ ጀመር፡፡ ለጥቂት ደቂቃ ከገባሁበት የሐሳብ ማዕበል ውስጥ ሆኜ አንድ ነገር አልኩ፡፡ መቼ ይሆን አፍሪካ የሚራሩላት፣ ከልብ የሚያዝኑላት መሪዎችን የምታገኘው፣ እስከ መቼ ልጆቿ እንዲህ ይጨክኑባታል፣ እስከ መቼስ እንባዋና ሰቆቃዋ፣ ወይታዋ ከእርሷ ጋር ይዘልቃል …?!
እንግዲህ አፍሪካውያን ርዕሳነ ብሔራንና ቀዳማይ እመቤቶች በየአገሩ ለጉብኝትም ሆነ ለስብሰባ ሲሄዱ የሚያግተለትሏቸውን የግል ጠባቂዎቻቸውና ሰዎቻቸው የሚወጣውን የአይሮፕላን ትኬት ዶላር፣ የሆቴል ወጪ፣ ፕሮቶኮሉን፣ የስጦታ ዕቃ ግዢውን፣ ለመዝናኛ የሚወጣውን ወጪ … እረ ስንቱ ይህን ሁሉ ማስላት ነው፡፡ በእውነት ይሄን በማሰብ ልብ ይታመማል፣ ኅሊናም ይደክማል፡፡
ይህች ናት እንግዲህ አፍሪካና መሪዎቿ፡፡ በሙስና፣ በመልካም አስተዳደር እጦት፣ በአምባገነን መሪዎቿ የተነሣ በጽኑ ስቃይ ውስጥ ሆና የምታቃስት፣ የምታጣጥር አኅጉር- አፍሪካ፡፡ ሕዝቧ በእርስ በርስ ጦርነት፣ በራብ፣ በወረርሽኝ፣ በንጹሕ ውኃ አቅርቦት እጦት፣ በትምህርት ዕድል ማጣት በድንቁርና ጨለማ ውስጥ የሚዳክሩባት፣ በሆስፒታሎችና በጤና አገልግሎት ሰጪዎች እጥረት ምስኪን ሕዝቧ በሚረግፍባት አፍሪካ፤ ግና ደግሞ መሪዎቿና እመቤቶቿ በሚሄዱበት አገር ሁሉ ሠራዊትና ጠባቂዎቻቸውን አስከትተው የአፍሪካን፣ የገዛ ድሀ ሕዝባቸውን ሀብት እንደፈለጋቸው ያዙበታል፣ ይናዝዙበታል፣ ይረጩታል፡፡
ከዚሁ ከአፍሪካውያን ቀዳማይ እመቤቶች ቅምጥልነትና አባካኝነት ጋር በተያያዘ በአንድ ወቅት የአንዲት አፍሪካዊት እመቤት የመጀመሪያዋ ጥቁር የአሜሪካ ቀዳማይ እመቤት ሆነው ለተመረጡት ለሚሼል ኦባማ የእንኳን ደስ አለዎት መልእክታቸውን ለመግለፅ ሲሉ በዳይመንድ የተንቆጠቆጠ የእጅ ሰዓት ስጦታ ልከው ነበር አሉ፡፡
ይህ ውድ ስጦታ የደረሳቸው አስተዋይዋ ሚሼል ኦባማም ለአፍሪካዊቷ ቀዳማይ እመቤት ስለ መልካም ምኞትዎ አመስግናለኹ፡፡ ይህ በዕንቁ የተንቆጠቆጠ ውድ ሰዓትም ለእኔ አይገባም፡፡ ምክሬ ደስ ካሰኝዎ ይህን ብዙ ገንዘብ የፈጀ ውድ ስጦታ ለእኔ ከሚሰጡት በአገርዎ በራብ፣ በበሽታና በድህነት እየተሰቃዩ ላሉ ሕዝቦችዎ ቢያውሉት ደስ ይለኛል፡፡ በማለት ስጦታውን አልቀበልም በማለት እንደመለሱላቸው ማንበቤን አስታውሳለኹ፡፡
ይህን ከላይ የገለፅኩላችኹን የዛምባያዊቷን ቀዳማይ እመቤት ገጠመኜን እንዳስታውስ ያስገደደኝ ከሰሞኑ ወ/ሮ አዜብ መስፍን ዳግመኛ በብዙኃን መገናኛ ብቅ በማለት ባለቤትም ሆነ እኔ እልም ያልን መናጢ ድሀ ነን፡፡ በታላቁ ቤተ መንግሥት ኑሮአችንን ስንገፋ የነበረው በድህነት ነው ሲሉ የማወጃቸው ነገር በአያሌው ግርምትን ቢያጭርብኝ ነው፡፡
በቅርቡም ይህ የወ/ሮ አዜብ መስፍን ‹‹ድህነታችንን እወቁልን ዐዋጅ›› የከነከነው ኤፍሬም እሸቴ የተባሉ ጦማሪ ከሀገረ አሜሪካ ሜሪላንድ ‹‹ድሀ ከሆኑስ አይቀር እንደ አቶ መለስ ነው›› በሚል ምፀት፣ ቁጭትና እልህ የተቀላቀለበት የሚመስል ጽሑፍ በብሎጋቸው አስነብበውናል፡፡ ይህን ጽሑፍም የአዲስ አበባው ሳምንታዊው አዲስ ጉዳይ መጽሔትም አስነብቦናል፡፡
ጦማሪው ይህን ጹሑፍ ለመጻፍ የተገደዱት ከሰሞኑን የቀድሞው ጠቅላይ ሚ/ር የአቶ መለስ ዜናዊ ባለቤት ወ/ሮ አዜብ መስፍን፡- አይገርማችኹም፣ አይደንቃችኹም በሚል አንድምታ ባለቤታቸው አቶ መለስ ከዓለም መሪዎች ሁሉ ቤሣቤስቲን የሌላቸው መናጢ ድሀ የመሆናቸውን ምሥጢር ዛሬም ደግመው በአደባባይ ድህነታችንን ያልሰማችሁ ስሙ፣ የሰማችሁም ላልሰሙት አሰሙ በሚል በማወጃቸው ነው፡፡
ወ/ሮ አዜብ ሁናቴ ምናልባትም አቶ መለስና እርሳቸው በዚህ ተአምረኛ ሊባል በሚችል ኑሮአቸው የተነሣ፣ የአንድ ባለ ታላቅ ታሪክና ሥልጣኔ ባለቤት የሆነች አገር መሪ ሆነው በድህነት ውስጥ ያለፉ ብቸኛው አፍሪካዊ ርዕሰ ብሔርና ቀዳማይ እመቤት በሚል በድንቃ ድንቅ መዝገብ ውስጥ ይመዝገብልን ይመስላል ዘመቻው፡፡
ከዚህ እንደ መዥገር ከተጠባቸው ድህነታቸውም የተነሣ ወ/ሮ አዜብ አቶ መለስ በሚሰጧቸው የወር ገቢያቸው ከኑሮ ውድነት ጋር እየታገሉ፣ ኑሮአቸውን እንደነገሩ ኑሮ አድርገው፣ በቤተ መንግሥት እየኖሩ፣ ሌትና ቀን እንቅልፍ የሌላቸው በሚመስሉ በእልፍ ሠራዊት እየተጠበቁ፣ ሕዝበ አዳም እነርሱ በረገጡበት መሬት ዝር እንዳይል መንገድ አዘግተው፣ የጭቁኑ ሕዝብ ወገን ነን፣ የታገልነውም ለጭቁኑ ሕዝባችን ነው እንዳላሉን፣ የሕዝባቸው ዓይን እንደ ጨው አሟሙቶ ያጠፋቸው ይመስል በሩቅ ሆነው አሻግረው እየተገላመጡን፣ ጥይት በማይበሳው በሊሞዚንም መርቼዲስ ተንፈላሰው፣ ከአፍሪካ እስከ አሜሪካ፣ ከእስያ እስከ አውሮፓ፣ ከጃፓን እስከ ቻይና፣ ህንድ፣ መካከለኛውና ሩቅ ምስራቅ ምድርን ዞረውና አስሰው፣ ልጆቻቸውን በሳንፎርድ አስተምረው፣ በአውሮፓ ታላላቅ ዩኒቨርስቲዎች ድረስ ልከው፣ አቻዎቻቸውን አፍሪካውያን እመቤቶችን በስጦታ አንበሽብሸው … ግን ደግሞ በችግር ተቆራፍደው የኖሩ ናቸው ወ/ሮ አዜብ ሆኑ ባለቤታቸውም አቶ መለስ ዜናዊ፡፡ የድሀ ድሀ ነን፣ አቶ መለስ ዜናዊም ነፍሱን ይማርና ብቸኛው ድሀ መሪ ነበሩ አሉን፣ አስባሉን ወ/ሮ አዜብ መስፍን!!
እናም ይኸው ወ/ሮ አዜብ በአገሪቱ የቴሌቪዥን መስኮት ብቅ ብለው ኢትዮጵያና መላው ዓለም መናጢ ድኃ መሆናችንን ይወቅልን ሲል ደግመኛ በአደባባይ ይህን ድህነታቸውን አውጀውልናል፡፡ ወ/ሮ አዜብ ኑሮአቸው ሁሉ የችግር በሚያገኟት ገቢ ወር አደረስን አላደረሰን በሚል ከዚህም ከዛም ብለው አበቃቅተው፣ ሰቀቀን በታላቁ ቤተ መንግሥታቸው ከድህነት ጋር አንገት ለአንገት ተናንቀው፣ ቤተ መንግሥቱ ቤተ መንግሥት ሳይመስላቸው በከፋ ድህነት መኖራቸውን ነገሩን፤ እኛም ሰማናቸው፡፡
መቼም ጆሮ አይሰማው ጉድ የለ!! ምነዋ ጆሮ ከኋላ የመጣ ቀንድ ሲበልጥህ አንተ እንዲህ ባለህበት ቆመ መቅረትህ ብለው የሰውነት ክፍሎች ተሰባስበው ጠይቀውት ነበር አሉ በእንሰሳቱ ዓለም፡፡ ያው እንግዲህ ነገሩ ተረት መሆኑን እንዳስቱት፡፡ እናም አያ ጆሮ የአንድ የአካል አጎራባች የሆኑት በደም በሥጋ የሚካፈሉት ወገኖቹ ያላማደጉ ነገር ቆጭቷቸው ላቀረቡለት ጥያቄ የሰጣቸው መልስ እንዲህ የሚል ነበር፡፡
አይ ወገኖቼ ማደጉንስ ባልጠላኹት ግን አካሎቼ፣ ወገኖቼና ውዶቼ የእኔ ባይደርስባችኹ ነው አልፈርድባችኹም፡፡ በዚህ ጆሮዬ በነጋ ጠባ ስንቱን ጉድ እየሰማሁ በየት በኩል ልደግ ብላችሁ ነው ብሏቸው አረፈ፡፡ እናም በነጋ ጠባ ጆሮን ጭው የሚያደረግ ወሬን እንድሰማ የተፈረደብን የምንመስል እኛ ኢትዮጵያውያን ጆሮን የሚጠልዝ ጉድ በየዕለቱ ወደንም ሆነ ተገደን እየሰማን ይኸው እንደ እንሰሳቱ ጆሮ ከቀን ወደቀን እየተሸማቀቅን እያነስን እየሄድን ነው፡፡
ወ/ሮ አዜብ ድህነት፣ የኑሮ ውድነት፣ በነጋ ጠባ ችግር ችግር የምትሉት እኔስ ብሆን ከእናንተ በምን እለያለኹ እያሉን ይመስለኛል፡፡ በአንድ ወቅትም ወ/ሮ አዜብ ከዚሁ ከባለቤታቸውና ከእርሳቸው ድህነት ጋር በተያያዘ እንዲህ ብለው እንደነበር አንዘነጋም፡፡ በእውቀቱ ዓለምን ጉድ ያሰኘ ባለቤት ኖሮኝ፣ በሺህ ዶላሮች የሚመነዘር አእምሮ ያለው ሰው ጋር ሆኜ በችግር የምቆራመደውና የምንቆራመደው ወድጄና ወደን ይመስላችኋል፡፡ ለማን ደስ ይበለው ብለን ነው፤ እዚሁ ከእናንተው ጋር በችግር ተቆራመደን፣ የኑሮአችንን ጣጣ ለመድፈን ሌት ተቀን እየባዘንን በሰቀቀን እየኖርን ያለነው፡፡
ልዩነቱና የእኛን ድህነት ከሌላው ኢትዮጵያዊ የከፋ የሚያደርገው በመሪ ደረጃና ክብር በቤተ መንግሥት እየኖርን በችግር አለንጋ የምንገረፍ፣ በድህነት አረንቋ ውስጥ የምንዳክር መሆናችን ነው፤ እንደው ስም ብቻ ነው ያተረፍነው እያሉን መሰለኝ ወይዘሮዋ፡፡
እናም ዛሬም ወ/ሮ አዜብ እርሳቸውም ሆኑ ባለቤታቸው በፔሮል ላይ ተፈርሞ በሚሰጣቸው ከአንድ እጅ ጣት በማይበልጡ ጥቂት ሺሕ ብር የወር ገቢ ‹‹የሴት ብልሃቱን የጉንዳን ጉልበቱን›› እንደሚባለው የሴትነት ብልሃታቸውንና ጥበባቸውን ተጠቅመው ‹‹ለባለቤታቸው ዘውድ፣ ለቤተ መንግሥቱ ንብ›› ሆነው በታታሪነት የቤተ መንግሥቱን ኑሮ በከፋ ድህነት ግን ደግሞ በሴትነት ብልሃት እንደምንም እንደተጋፈጡት እንደገና ሊነግሩን ወደዱ፡፡ ወ/ሮ አዜብ ዛሬም አስረግጠው ወደዳችሁም ጠላችሁም ስለ ባለቤቴም ሆነ ስለ እኔ ያለው እውነታው ይኽው ነው በማለት የትላንትና ደረቅ ሙግታቸውን ዛሬም በአደባባይ ይግረማችኹ ብለው ደገሙልን፡፡
መቼም ስለ ድህነት መልክና ገጽታ፣ ስለ መራብ፣ ስለ መራቆት ስለ ችግር … ለወ/ሮ አዜብ መናገር ለቀባሪው አረዱት እንዳይሆንብኝ እሰጋለኹ፡፡ ለምን ሲባል አሰከፊ ከሆነና ራሱ ድህነት ሥጋና ነፍስ ነስቶ በአካል ቆሞ የሚሄድበት ከሚመስልበት ከሰሜኑ የአገራችን ክፍል ድሀ ገበሬ የተገኙ ሴት ናቸውና፡፡ እናም ወይዘሮዋ ድህነት ምን ማለት መሆኑ ይጠፋቸዋል ብዬ ለማሰብ አልደፍርም፡፡
ከዛም አልፎ ወ/ሮ አዜብም ሆኑ አቶ መለስ ዜናዊና የትግል አጋሮቻቸው በረሃ ለበረሃ፣ ዱር ለዱር፣ ጥሻ ለጥሻ፣ ቆንጥር ለቆንጥር፣ ገደል ለገደል በራብ አለንጋ እየተገረፉ የልጅነት አንጀታቸውን በዝናር መቀነት ጥብቅ አድርገው አስረው፣ በጠኔና ውኃ ጥም ጉሮሮአቸው እየተሰነጠቀ ከችግርና ከመከራ ጋር እየተፋለሙ፣ ደግመው ደጋግመው ከፃረ ሞት ጋር ፊት ለፊት የተጋፈጡ ሰዎች ናቸው፡፡
ወ/ሮ አዜብ ከላይ ከሰማይ እየተመዘገዘጉ የእሳት አሎሎ ውርጅብኝ ከሚያዘንቡ፣ በታች በምድር የእሳት ነበልባል በሚተፉ አሰቃቂ በሆኑ ዘግናኝ የጦርነት አውድማዎች ላይ የዋሉ፣ በብዙና እንደ መርግ በከበደ መከራና ጭንቅ ውስጥ ላመኑበት ዓላማ ወርቃማ የወጣትነት ጊዜያቸውን የበረሃ ሲሳይ አድረገው፣ ባመኑበት የትግል መስመር ትልቅ መሥዋዕትነትን ከፍለው ለዛሬው ሕይወት የበቁ ፋኖ ሴት ናቸው፡፡
እናም በበኩሌ ደህንነት፣ ራብን፣ ጉስቁልናን፣ መከራን … ከቃል ባለፈ ወ/ሮ አዜብ በእውን የድህነት ህመምና ስቃይ ብርቱ ሰይፍ ከስጋቸው አልፎ አጥንታቸው ድረስ ዘልቆ እስኪሰማቸው ድረስ ያውቁታል ብዬ ነው የምገምተው፡፡ ደግሞም በታሪክ እንደማውቀው እነርሱም እንደነገሩን ወ/ሮ አዜብም ሆኑ አቶ መለስና የትግል ጓዶቻቸው ዱር ቤት ብለው ገና በአፍላ የልጅነት ዘመናቸው ምንም ነገር ሳያጓጓቸው ወደ በረሃ ያሳደዳቸው ይህ ሊቋቋሙት ያልቻላቸውና እንቅልፍ የነሣቸው የሕዝባቸው ሁለተናዊ የሆነ መከራ፣ ጉስቁልና እና ቃል የማይገኝለት የከፋው ድህነት ይመስለኛል፡፡
እነዚህ የትናንት ፋኖዎች የዛሬ መሪዎች ሕዝባቸውን ከተዘፈቀበት አስከፊ የሆነ ድህነት ውስጥ አውጠተውታል፣ የጭቁኑ ሕዝብ ወገንና አለኝታ ነን ያሉ እነዚህ ሰዎቻችን የገቡትን ቃል አክብረዋል ወይስ … የሚለው ጉዳይ ሌላ ሰፊ ትንታኔ የሚያስፈልገው ጉዳይ ቢሆንም ቅሉ፡፡ ኢህአዴግ ግን ወደ ሥልጣን በመጣ ማግስት የገባው ቃል ሕዝቡን በቀን ሦስቴ ለማብላት ነበር፤ ይኸው ዛሬም ከሀያ ዓመታት በኋላ ኢትዮጵያችን በምግብ እህል ራሷን ካልቻሉ አገሮች ጎራ ለመውጣት የሞት ሞቷን እየተፍጨረጨረች ያለች አገር የመሆኗ ጉዳይ ሌላኛው የመንግሥታችንና የአገራችን እንቆቅልሽ ነው፡፡
ግና ዛሬ ወ/ሮ አዜብም ሆኑ የመንግስት ባለሥልጣኖቻችን ድንገት ተነስተው ኑሮአችን የድህነት ነው፣ ድሀ ነን ሲሉን መስማታችን ስለየትኛው ደህነት ነው የሚያወሩን ብለን ለመጠየቅ እንገደዳለን፡፡ ባለሥልጣኖቻችን ስለ ሕዝባቸው ድህነት ለመናገር ሁሌም ዝግጁና በተጠንቀቅ ላይ ናቸው፡፡ ነገር ግን እባካችሁ እወቁልን እኛም እኮ ድሀ ነን ቢሉን ግን በእጅጉ የሚያስተዛዝበን ነው የሚሆነው፡፡
ፈጣን በሆነ የኢኮኖሚ እድገት እያስመዘገበች ነው ተብላ በዓለም አቀፍ የምጣኔ ሀብት ምሁራንና በዓለም ባንክ ባለሙያዎች ሣይቀር እየተመሰከረላት ያለችው ኢትዮጵያ በእርግጥ በዓለማችን ከሚገኙ አገሮች ሁሉ በመጨረሻ ተርታ የምትገኝ መናጢ ድሀ ከሚባሉ አገሮች የምትመደብ አገር ናት፡፡
ይሁን እንጂ ይላሉ በኢትዮጵያ የተባበሩት መንግሥታት ዲቨሎፕመንት ፕሮግራም አማካሪ የሆኑት ሳሙኤል በዋልያ፡- ‹‹ኢትዮጵያ በፈጣን ኢኮኖሚ እድገት ውስጥ የምትገኝ አገር ብትሆንም ካለችበት ጥልቅ የሆነ ድህነት አረንቋ ውስጥ ለመውጣት የጀመረችው ጉዞ ተስፋ ሰጪም ቢሆንም ኢትዮጵያ አሁንም ቢሆን ግን ከአስከፊ ከሆነ ድህነት ለመላቀቅ ከፊቷ ረጅም ጉዞ እንደሚጠብቃት ነው የሚናገሩት፡፡››
እንደ ዓለም ባንክ ትንታኔ ከሆነ ድህነት ባለ ብዙ መልክና ባለ ብዙ ገጽታ ያለው ነው፡፡ እንደ እኔ እንደ እኔ የከፋው የእናት ኢትዮጵያችን ድህነት ግን በዜጎች ነፃነት፣ ሰብአዊ መብቶች፣ የመጻፍና መናገር መብት ላይ ከዕለት ወደ ዕለት እየጠበቀ የመጣው ቀንበር ነው፡፡ በአገራችን ከድጡ ወደ ማጡ እየሄደ ያለው ክፉ የሚባለው ድህነት መሪዎቻችን ከሕዝባቸው የሚገናኛቸውንና የሚያቀራርባቸው የፍቅር፣ የመነጋጋርና የመወያየት ድልድይ ዛሬም እንደተሰበረ፣ እየተንገራገጨ ያለ የመሆኑ ጉዳይ ነው፡፡
የቀድሞው ጠቅላይ ሚ/ር አቶ መለስ ዜናዊ እኛ አሁን የሚያስፈልገን ዳቦ እንጂ በምዕራባውያን ልክ ተሰፋ ዲሞክራሲና ነፃነት አይደለም ሲሉ ተናግረው ነበር፡፡ እናም የሚያሳዝነው ዳቦውን ሳንጠግብ የከፋው ድህነት ደግሞ በዜጎች ነፃነት፣ የመጻፍና መናገር መብትና ዲሞክራሲያዊ ስርዓት ላይ ከዕለት ወደ ዕለት እየጠበቀ የመጣው ቀንበር አገሪቱን በአፍጢሟ ሊደፋ ያለ የችግሮቻችን ሁሉ ምንጭ የሆነ የከፋ ድህነት ሆኖ ክፉኛ እየተፈታተነን ነው ያለው ጉዳይ መኾኑ ነው፡፡
ክፉ የሚባለው ድህነት መሪዎቻችን ከሕዝባቸው የሚገናኛቸውንና የሚያቀራርባቸው ሕዝባዊ ፍቅር፣ ሕዝባቸውን ቀርበው የማነጋጋርና የማወያየት ድልድይ ዛሬም እንደተሰበረ፣ እየተንገራገጨ ያለ የመሆኑ ምሥጢር ነው፡፡ መንግሥትም ሆነ ባለሥልጣኖቻችን ባይገነዘቡት ወይም ንቀው ቢተዉት እንጂ የሕዝብን ፍቅርና ተዓማኒነት ከማጣት የባሰ ምን የከፋ ድህነት ምንስ ጉስቁልና ይኖራል፡፡ ወ/ሮ አዜብ መስፍን ሆኑ መንግሥትም ወይም ፖለቲከኞቻችን ስለዚህ የድህነታችን ሁሉ ምንጭ ስለሆነው ስለ ነፃነታችን፣ ስለ ሰብአዊ መብቶቻችን፣ ስለ ዲሞክራሲያዊ ሥርዓት መስፈንና ማደግ አጥብቆ ካልሠራ እኛም በሰላማዊ መንገድ ለመብቶቻችን በጽናት መታገል ካልቻልን ምናስባት የበለጸገች ኢትዮጵያ ሕልም እንደሆነች የምትቀጥል ይመስለኛል፡፡
ሰላም! ሻሎም!