ልባም የጥበብ ሰዎችን አደንቃለሁ – መኮንን ሻውል ወልደጊዮርጊስ

ልባም የጥበብ ሰዎች ከሆኑት የዓለማችን ምርጥ አርቲሥቶች አንዷ ቲና ተርነር ናት ። እጅግ ተመሥጠው ሙዚቃን ከሚጫወቱና ለሙዚቃ ከተሰጡ አርቲስቶች መካከልም አንዷ ናት ።

( በእኛም አገር  ነፍስ ሄር ፣ ሽሽግ ቸኮል ፣  ሜሪ አርምዴ   ኢዮኤል ዮሐንሥ ፣  አሰፋ አባተ ፣ ጥላሁን ገሠሠ፣ አሊ ቢራ ፣ አለማየሁ እሸቴ፣ምኒሊክ ወስናቸውን ፣ ታምራትና ማዲንጎን በቅርብ ያረፈችውን ሂሩትን ደሞ ከብዙዬ እኩል ማሥታወስ እንችላለን ። … “በጥቂቱ መጥቀስ በብዙ መታማት ቢሆንም ቅሉ ። “)

 

ቲና ተርነር ደግሞ እጅግ ትለያለች ። አንድም በዓለም አቀፍ ደረጃ ተደናቂ በመሆኗ ሁለትም ወጣ ባለ የመድረክ አቀራረቧ ። በአንደ ወቅት በ1980 ዎቹ ( እኣአ) የመቶ ምርጥ አርቲስቶች ቁንጮ የተባለችም ነበረች ።

ቲና ተርነር የሙዚቃ ሥራዋን የጀመረችው ” ትንሾ አን ” በመባል እኤአ በ1957 ነው ።

1958 እና 1960 ዓ/ም ( GC) ላይ ደግሞ    ሙዚቃን  በቅጂ መልክ በማውጣት ተዋቂነቷን ሀ ብላ ጀምራለች ።

በመጀመሪያ ለዓለም ያሳወቃት የመድረክ ሥራዋ ” A Fool in Love ” የተሰኘው ነው ። ” የሞኝ ፍቅር ” በሉት ። ወይም ሞኝ ፍቅር ሲይዘው ። (  ሞኝ በፍቅር ሲያዝ ይታያችሁ ¡¡ )

ቲና ፣ እስከ 1976 እኤአ  “It’s Gonna Work Out Fine”, “River Deep – Mountain High”, “Proud Mary”, and “Nutbush City Limits የተሰኙ ዜማዎችን ለአድናቂዎቿ አበርክታለች ።

ቲና ፣  በአሥራዘጠኝ ሰማኒያዎቹ ፣   በከፍተኛ ግርማ  ወደ ሙዚቃ ዓለም  ብቅ ያለችበት ወቅት ነው ። በ 1984 ዓ/ም እኣአ የግራሚ አዋርድ ተሸላሚ የሆነውን ዜማዋን ,what’s love got to do  ጨምሮ ሌሎች ቁንጮ የሶሎ ፤ የሮክ ና ሮል  ንግሥት የተባለችባቸውን ሙዚቃዎችን ያበረከተችሁ በ 1980 ዎቹ ነው ። በከፍተኛ ደረጃ በዓለም ላይ ዝነኛና ታዋቂ  ለመሆን የቻለችው በእነዚህ አሥርት  ዓመታት ነው ።

ቲና ተርነር በሥራዎቿ ፣ አያሌ ሽልማት ያገኘች ሲሆን  ፣ ከተለያዩ ተዋቂ እና ሥመ ጥር ሸላሚ ድርጅቶች  ልዩ ፣ ልዩ  ሽልማቶችና የክብር ማአረጎችንም አግኝታለች ።

ቲና ተርነር በ83 ዓመቷ ግንቦት 16 / 2015 ዓ/ም (  እኣአ ) ፣ ከረዢም ጊዜ ህመሟ አርፋለች ። ዝነኛዋና ድምፀ መረዋዋ ቲና ተርነር   ከዚህ ዓለም በሥጋ ከነገ አፈረ ሰው  ብትለይም  በሥራዋ ግን እሥከዓለም ፍፃሚ በመጪው ትውልድ ሁሉ ሥሞ መጠራቱና ሙዚቃዋ መሠማቱ አይቀርም   ።

በእኛ አገር እንኳ ከ1997  ዓ/ም ምርጫ ጋር ተያይዞ በአና ጎሜዝ ( የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢ ኃላፊ ) እና   በቅንጅት አመራር በነበሩት በፕሮፊሰር ብርሃኑ ነጋ ዙሪያ ፣ ይኽ ዘፈን በሥም ማጠልሸት ተነሥቶ ነበር ።  አቶ መለሥ ፖለቲካዊ ትርፍ   ለማግኘት ( በቅንጅት ላይ ነጥብ ለማስቆጠር ) ” የቲና ተርነርን ,what’s love got to do ? … ” ዘፈንን ፣ እንደ ምሳሌ በንግግራቸው ጣልቃ በማስገባት  በፕሮፊሰሩ ላይ   በአደባባይ የሥም ማጥፋት ንግግር አድርገው እንደነበር ይታወሳል    ። …

ቀፅሑፊ መጨረሻ  ግጥሙን ለእናንተ  ለአንባቢያን ሳቀርብ የግጥሙን ጥንካሬ እና ከፍቅር እና ከመውደድ አንፃር ፣  ግልፅ  የሆነ   ጠንካራ መልዕክቱን እንድትረዱ በማለት ነው ።

” በግልፅ እኔ ና አንቺ … አልተወያየንም …ፍቅር ባሥተርጓሚ … በመልዕክት አይሆንም ። ..” የሚል ዘፈን እኛም አለን  ።  ምኒልክ ወስናቸው  የተጫወተው ። ምኒልክ በአጃቢ ታግዞ  በደመቀ መልኩ በመድረክ ላይ አዚሞታል ። የግጥምና የዜማ ደራሲው (…) ይደነቃሉ (…)   ። …

እንካችሁ የቲና ተርነርን

WHAT’S LOVE GOT TO DO ?

you must understand though

the touch of your hand

makes my pulse react

what’s love got to do ?

that it’sonly the thrill of boy        meeting girl opposite attract

It’s physical

Only logical

You must tray to ignore

That it means more than that .

Ooh,what’s love got to do

Got to do with it ?

What’s love but a second – hand emotion .

…

Who needs a heart

When a  heart can be broken ?

It may seem to you

That I am acting confused

When you’re close to me .

If I Tend to look dazed

I have read it someplace

I’ve got cause to be

There’s name for it

There’s a phrase that fits

But whatever the reason

You do it for me .

…