ታሪክ እንደሚነግረን አፄ ሚኒሊክ ወታደሩ እረፍት ያድረግ ሰንቃንችንም እያለቀ ነው በሚል ልዩ ልዩ ምክንያቶች የኢትዮጵያ ጦር ተከዜን እንዳይሻገር አድረጉ መጨረሻው ምን እንደሆነ ሁላችንም እናውቀውለን።
ከኤርትራ ጋር በተደረገው ጦርነትም የኢትዮጵያ ጦር ወደ አስመራ ገብቶ ከኤርትራ ሊመጣ የሚችለውን ሰጋት ለአንዴ እና ለመጨረሻ ጊዜ በድል እንዳይደመደም አቶ መለስ ዜናዊ ጦርነቱን በማስቆም አስራ ሰባት አመት ሙሉ ሀገራችን በጦርነት ሰጋት ውስጥ እንድትቆይ እና በኢኮኖሚያቸ እና በልማታችን ላይ ምን ያህል ተዕዕኖ እንዳሳደረ የቅርብ ጊዜ ትዝታ ነው።
ታሪክ አሁንም እራሱን ደግሞ ከሁለቱም ጊዜ በከፋ ሁኔታ የሀገራችንን ህልውና አደጋ ላይ የሚጥል ፣ ህዝቧን ሰላም የሚያሳጣ ፣ ኢኮኖሚያዋን የሚያደቅ ፣ ልማትዋን የሚጎትት እና ከሁሉም በላይ የተግራይ አጎራባች ክልሎችን በሰጋት እና በፍርሀት እንዲኖሩ የሚያደርግ ውሳኔ መተላለፉ በጥሞና መታየት ያለበት ጉዳይ ይመስለኛል።
ዶክተር አቢይ እያሳየ ላለው አመራር ከፍተኛ አድናቆት ከሚሰጡት ኢትዮጵያኖች መካከል አንደኛው ነኝ። ከማንም ስጋ ለባሽ የሆን የሰው ፍጡር ሁሉ ፍፁምነት ስለማይጠበቅ ዶ/ር አቢይ የሚሰጠው ውሳኔ ሁሉ ትክክል ነው ማለት ግን አይደለም። እንደውም የጥሩ ስብዕና ባለቤት ስለሆነ እና በፈሪሀ እግዚአብሄር የታነፀ በመሆኑ በሚያራምደው የተለሳለሰ አስተሳሰብ እና በሚሰጠው አስተዋይነት በተሞላው አመራር ኢትዮጵያን ብዙ ዋጋ እያስከፈላት እንደሆነ ግልፅ ነው። ሆኖም ግን ዶ/ር አቢይ ጥሩ ተናጋሪ ብቻ ሳይሆን ጥሩ አድማጭም ስለሆነ ቢዘገይም እና ብዙ ዋጋም ቢያስከፍልም በሂደት ጥሩ ለውጦችን እያየን ነው። ይህንንም ፅሁፍ ሳዘጋጅ ዶ/ር አቢይ ሀሳቤን ከግምት ውስጥ በማስገባት ጦሩ ወደ መቀሌ እንዳይገባ የወሰነውን ውሳኔ ድጋሚ እንደሚያስብበት እምነት አሳድሬ ነው።
በሀገር ላይ የሚወሰን በተለይ ደግሞ እንደዚህ አይነት ከባድ የሁሉንም ቤት የሚያንኳኳ ውሳኔ መስጠት እንደምፅፈው ቀላል አለመሆኑን እረዳለሁ። በመንግስት ደረጃም ውሳኔ ከመሰጠቱ በፊት ሁሉም አማራጮች ጠረጴዛ ላይ ቀርበው ያላችወ ጥቅም እና ስጋት ተመዝኖ እንደሚወሰን አምናለሁ። ሆኖም ግን ወደ መቀሌ እንዳይገባ የተላለፈው ውሳኔ ግን ከጥቅሙ ስጋቱ ሚዛን ይደፋል የሚል እምነት ነው ያለኝ። ከጁንታው በቀር ለትግራይ ህዝብም አይበጅም።
ምክንያቱም ከአምስት ወር በፊት የኢትዮጵያ ጦር ሙሉ ትግራይን ከተቆጣጠረ በኋላ ለትግራይ ህዝብ የጥሞና ጊዜ ለመስጠት፣ለትግራይ ህዝብ እርዳታ እንዲደርስ እና ገበሬው የእርሻ ጊዜው እንጋይስተጓጎልብት በሚል ህሳቤ መቀሌን ለቆ እንዲወጣ መድረጉ ይታወቃል።
ነገር ግን ጦሩ መቀሌን ለቆ በመውጣቱ ምንድነው ያተረፍነው? የታሰበው ውጤት ተገኝቷል? የትግራይ ህዝብ ተታሰበውን የጥሞና ጊዜ አግኝቷል? ለትግራይ ህዝብ የእህል እርዳታ ያለምንም ችግር እንዲገባ ምቹ ሁኔታ ተፈጥሯል? ገበሬው እርሻውን አርሷል? የአለም አቀፉ ህብረተሰብ ኢትዮጵያ የወሰደችውን ውሳኔ ደግፎ የሚያደርሰውን ጫና ቀንሷል?
እውነታው የሚያሳየው ጁንታው ለመዋጊያ የሚሆን ሰንቅ እና ነዳጅ እንዲሁም የመገናኛ መሳሪያዎቸን በእርዳታ ስም እንደልብ እንዲያገኝ እና እንዲጠናከር ነው ያደረገው። የአለም አቀፉ ህብረተሰብም ጆሮ ዳባ ልበስ ብሎ ከኢትዮጵያ በተፃራሪው ጎን በመቆም የሚችለውን ሁሉ አፍራሽ ደርጊት ከማድረግ ወደኋላ አላለም። እንደ አሜሪካ ያሉ ሀገርም መንግስትን ለመገልብጥ ወደ ኋላ እንደማይሉ በተግባር አሳይተዋል። ሰለዚህ ጦሩ ወደ መቀሌ ባለመግባቱ ማን ነው ያተረፈው???
በመሰረቱ ውሳኔው ሲሰጥ ሶስት መሰረታዊ ክፍተቶች ነበሩ ። ለዚህም ነው ውሳኔው አስከፊ ውጤቶችን አስከትሎ በአስር ሺዎች የሚቆጠር የንፁሀንን ሕይወት እንዲቀጠፍ ፣በሚሊየን የሚቆጠሩ ወገኖቻቸን ከቤት ንብረታቸው እንዲፈናቀሉ እና በቢሊየን ዶላር የሚቆጠር ንብረት እንዲወድም ያደረገው። የነበሩት ክፍተቶችም፣
- መንግስት በተሳሳተ መረጃ ጁንታው ለኢትዮጵያ ዳግም ስጋት እንዳይሆን ተደርጎ ተደምስሷል በሚል ለጁንታው የሰጠው አነስተኛ ግምት ያስከፈለው ዋጋ፣
- መንግስት ወቀሌ ከተቆጣጠረ በኋላ መላውን ትግራይን በአስችኳይ ጊዜ አዋጅ ውስጥ አድርጎ በኮማንድ ፖስት የማረጋጋት እርምጃ ማድረግ ሲገባው የጊዜያዊ አስተዳድር በመሾሙ ድሉን እንዲቀለበስ ምክንያት መሆኑ፣
- መንግስት ከመቀሌው ድል በኋላ ባንዳዎችን የማጥራት እርምጃ እና በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ ከሕወሀት እና ከኢሀድግ ጋር የጥቅም ግንኙነት ያላቸውን ግለሰቦች ላይ ልዩ ክትትል በማድረግ እንቅስቃሴያቸውን መገደብ ሲገባው በነፃነት በመለቀቃችው በአንድም በሌላ መልኩ ጁንታው እንዲጠናከር እና ብዙ የኢትዮጵያ ቦታውችን እንዲቆጣጠር ማድረጉ።
የኢትዮ- ኤርትራ ጦርነት የአፈፃፀም ስህተትም እንደሚያሳየው ጦርነቱ ከአለቀ በኋላ ከ 17 አመት በላይ ሰላምም ጦርነትም በሌለበት ሁኔታ ጦሩ ድንበር ላይ ሰፍሮ በመቆየቱ ምንም መፍትሔ ሳያመጣ ምን ያህል ዋጋ እንዳስከፈለን ይታወቃል።
ስለዚህ ከስህተታችን ተምረን አሁን ያለውን የሰራዊታችንን አስተማማኝ ድል እና የተፈጠረውን አጋጣሚ ተጠቅመን ጦርነቱን አሁን መቋጨት ካልቻልን መቼ እና እንዴት ተደርጎ ነው ዘላቂ ሰላም የሚመጣው? ኢኮኖሚያችንስ ያንን ለመሸከም የሚችል አቅም አለው ወይ? ሕዝቡስ በኑሮ ውድነት እና በጦርነት አዙሪት ወስጥ ሆኖ እስከ መቼ ነው የሚቆየው?
እውነቱን እንነጋገር ካልን መቼም ጦርነት ነው የሀገር አንድነት እና በሀገር ላይ ያንዣበበውን አደጋ መቀልበስ ከምንም በላይ ቅድሚያ የሚሰጠው በመሆኑ ነው እንጂ በልቶ ማደር የተቸገረውን ህዝብ ብዛት የእያንዳንዱ ቤት ይቁጠረው። ይሄስ እስክመቼስ ይህ መቀጠል አለበት?
የመንግስትን ሰጋት እና ጦሩ ወደ መቀሌ እንጋይገባ የተሰጡትን ምክንያቶች በተወሰነ መልኩ እጋራለሁ ። ግን ጦሩ መቀሌ ባለመግባቱ ጁንታው የተለያዩ አሻጥሮችን ከመስራት ይቆጠባል? ወደ ትግራይ የሚገባውን እርዳታ እና የእርዳታ ድርጀቶች የሚሰጡትን መልካም አጋጣሚዎችን በመጠቀምስ እንደገና እንደማያንሰራራ ምንድነው መተማመኛው? የተፈራውስ የአለም አቀፉ ተፅዕኖ ይቀራል? ያን ሁሉ የእርዳታ እህል ይዞ የተጓዙትን መኪኖች አግቶ ለጦርነት ሲያውል የአለም አቀፉ ምላሽ ምን ነበር? ጁንታው በአማራ እና በአፋር ላይ ላደረሰው ኢሰብአዊ ድርጊት እና ውድመትስ የአለም አቀፉ ሕብረተሰብ ምን አለ? የአለም አቀፉ እና የኢትጵያ ሰብአዊ መብቶች ኮሚሽን በጋራ ያወጡትን የምርመራ ውጢትን ለመቀልበስ የአውሮፓ ህብረት እና የአሜሪክ መንግስት የሄዱበት እርቅት ለተገነዘበ ከነሱ ምን ይጠብቃል? አውቆ የተኛን እንደሚሉት አሜሪካ እና ተባባሪዎቿ በሁሉም መልኩ አትዮጵያን ለማፈራረስ ቆርጠው ሰለተነሱ የነሱን ተፅዕኖ መቋቋም የሚቻለው እንደጀመርነው አንድነታችንን አጠናክረን ሁላችንም በምንችለው አቅም አንድ ሆነን ወደፊት በመጋፈጥ እንጂ ለነሱ ድንጋይ በማቀበል አይደለም።
ሰለዚህ ለተጀመረው ጦርነት በማንኛውም መንገድ መቋጫ ማበጀት የግድ ይላል። እንደ እኔ አስተሳሰብ የሚሻለው መፍትሔ።
1ኛ/ መከላከያው ወደፊት በመገስገስ መላው ትግራይን መቆጣጠር ። የአማራ እና የአፋር ልዩ ሀይል እንዲሁም ፋኖ ከኋላ ደጀን ሆኖ እንዲቆይ።
2ኛ/ በወንጀል የሚፈለጉ እና ለጦርነቱ ምክንያት የሆኑትን የጁንታውን ከፍተኛ እና መካከእኛ አመራሮችን በሙሉ ለፍርድ ማቅረብ
3ኛ/ ትግራይን ለአንድ አመት ላልበለጠ ጊዜ በአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ የኮማንድ ፖስት ወስጥ በማቆየት የትግራይ ህዝብ እውነተኛ የጥሞና ጊዜ እንዲያገኝ እና ቀጣይ እድሉን እንዲወስን ማመቻቸት።
4ኛ/ አለማቀፍ ህጉ በሚፈቅደው ህግ መሰረት የትግራይ ህዝብ በሪፈረንደም ውሳኔ እንዲሰጥ ማድረግ። በአሁን ሰአት ይህ ሳይደረግ ቢቀር በእርግጠኛ የምናገረው ወደፊት በዙ መስዋእት አስከፍሎ ፍፃሜው ሪፈረንደም መሆኑ የማይቀር ነው።
እግዚአብሄር ኢትዮጵያን ይባርክ!!
ወገን ደጀን ነኝ ከአውስትራሊያ
